رفع چندنرخی بودن گازوئیل با ورود گواهی صرفه‌جویی به بورس انرژی
به گزارش خبرگزاری صداوسیما، محمد نظیفی در تشریح برنامه‌ها و تحولات اخیر این بورس، بر نقش حیاتی آن در تنظیم‌گری بازار انرژی، کشف نرخ منصفانه، تأمین مالی صنایع و توسعه اقتصاد سبز تأکید کرد و گفت: بورس انرژی به‌عنوان یکی از ارکان بازار سرمایه، ابزار‌های مهمی برای مدیریت مصرف، افزایش بهره‌وری و رفع ناترازی در بخش انرژی کشور فراهم کرده است.
مدیرعامل بورس انرژی ایران، با اشاره به چالش‌های موجود در بازار گازوئیل گفت: در حال حاضر، دسترسی برخی صنایع به گازوئیل محدود است، به‌ویژه صنایعی که مصرف سوخت آنها به‌صورت قانونی در سرفصل هزینه‌ها دیده نمی‌شود. این صنایع، مخاطبان اصلی گواهی صرفه‌جویی گازوئیل خواهند بود. این گواهی به‌زودی، ظرف یک ماه آینده، در بورس انرژی عرضه خواهد شد و انتظار می‌رود به حل مشکلات چندنرخی بودن و کاهش قاچاق سوخت کمک کند.»
او افزود: بخش قابل توجهی از قاچاق گازوئیل در واقع به دلیل نبود شفافیت و قیمت‌گذاری مناسب در زنجیره توزیع است. بورس انرژی می‌تواند با ایجاد سازوکار کشف نرخ منصفانه، این فرآیند را شفاف و کارآمد کند.
مدیرعامل بورس انرژی از برنامه‌ریزی برای عرضه بنزین سوپر در بورس خبر داد و گفت: بنزین سوپر اکنون در سطح کشور با محدودیت مواجه است و در عمل عرضه نمی‌شود. بورس انرژی آمادگی دارد با سازوکار بازاری، نقشی در عرضه این سوخت ایفا کند؛ همان‌گونه که در حوزه سوخت هواپیمایی نیز تجربه موفقی در عرضه داشته‌ایم.
گسترش بازار آب و گواهی صرفه‌جویی در حوزه منابع آبی
نظیفی به اقدامات بورس انرژی در زمینه آب نیز اشاره کرد و گفت: آب شیرین‌شده تولیدی توسط آب‌شیرین‌کن‌ها و همچنین پساب تصفیه‌شده، هم‌اکنون در بورس انرژی عرضه می‌شود. هدف ما توسعه بازار گواهی صرفه‌جویی آب است و با همکاری شرکت آبفا، زیرساخت‌های قانونی و فنی آن آماده شده و به‌زودی عرضه آن آغاز خواهد شد.
او درباره بازار برق نیز گفت: دو جریان در حوزه برق وجود دارد: سمت عرضه شامل تولیدکنندگان، و سمت تقاضا شامل صنایع و مصرف‌کنندگان. چالش موجود این است که جریان مالی این زنجیره در بستر بازار شکل نمی‌گیرد. اگر معاملات برق در بورس انرژی متمرکز شود، امکان کشف قیمت واقعی، اجرای برنامه‌های انتقال ظرفیت و تأمین مالی از طریق اوراق سلف فراهم خواهد شد.
او افزود: ما مطالعات عمیقی در این زمینه انجام داده‌ایم و هدف این است که تابلوی برق به بستری برای پذیرش اوراق و ابزار‌های مالی جدید تبدیل شود.
صندوق‌های پروژه نیروگاهی؛ ابزار تأمین مالی برای توسعه انرژی‌های نو
مدیرعامل بورس انرژی تأکید کرد: امسال قصد داریم بخشی از تأمین مالی نیروگاه‌ها به‌ویژه در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر را از مسیر صندوق‌های پروژه انجام دهیم. تجربه نشان داده که سرمایه‌گذاری از طریق این صندوق‌ها می‌تواند نقش مهمی در توسعه نیروگاه‌های خورشیدی و بادی داشته باشد.
گواهی صرفه‌جویی انرژی؛ ابزار سرمایه‌گذاری و بهینه‌سازی
نظیفی با اشاره به گواهی صرفه‌جویی انرژی گفت:این گواهی‌ها به مصرف‌کنندگان و صنایع اجازه می‌دهند با اجرای طرح‌های بهینه‌سازی، صرفه‌جویی انجام‌شده را به ارزش مالی تبدیل و در بازار عرضه کنند. این فرایند ضمن ارتقای فناوری در صنایع، ارزش اقتصادی را نیز به سهامداران منتقل می‌کند. به‌ویژه در حوزه گاز، گواهی‌های صرفه‌جویی استقبال قابل توجهی را تجربه کرده‌اند.
گواهی سپرده نفت خام؛ ابزاری برای کشف نرخ و مقابله با تحریم
مدیرعامل بورس انرژی از پیگیری موضوع عرضه گواهی سپرده نفت خام خبر داد و گفت:شرکت ملی نفت ایران در حال بررسی گواهی سپرده نفت خام به‌عنوان ابزاری برای کشف نرخ و توسعه شفافیت است. بورس انرژی آمادگی کامل دارد این ابزار را راه‌اندازی کند، اما همچنان موانعی در مسیر اجرای آن وجود دارد. ما درک می‌کنیم که نگرانی‌هایی مانند تحریم‌ها وجود دارد، اما معتقدیم این معاملات می‌توانند به‌گونه‌ای طراحی شوند که از اثرات منفی تحریم‌ها دور بمانند.
نظیفی به اهمیت دیپلماسی انرژی نیز اشاره کرد و گفت: بازار‌های انرژی ذاتاً منطقه‌ای هستند و همکاری با کشور‌های همسایه اهمیت بالایی دارد. در حال حاضر، ایران به ۱۹ تا ۲۰ کشور منطقه صادرات انرژی دارد. همچنین، ۱۴۰۰ کد معاملاتی خارجی فعال در بورس انرژی ثبت شده که شامل کشور‌هایی مانند امارات، عمان، چین و دیگر کشور‌های منطقه است. توسعه این بازار می‌تواند هزینه‌های مبادله را کاهش داده و به و به سودآوری و تسهیل صادرات صنایع بینجامد.
او در پایان تأکید کرد: بورس انرژی تنها بازار سرمایه‌گذاری در کشور است که بستر مشخصی برای توسعه اقتصاد سبز فراهم کرده است. به‌زودی شاخص‌های مرتبط با این حوزه نیز در بورس انرژی منتشر خواهد شد.