صدا و سیما، پل ارتباطی ارزش های دینی با جامعه
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما گلستان ، نقش اثرگذار صدا و سیما در انسجام ملی طی جنگ تحمیلی ۱۲ روزه و همچنین نقش رسانه در ترویج فرهنگ امر به معروف و نهی از منکر دو محور اصلی این نشست بود.
حجت الاسلام محمدزاده دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر استان گلستان در این جلسه گفت: امروز بیش از هر زمان دیگری، رسالت رسانه در تبیین حقایق و روشنگری اهمیت دارد. صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بهویژه مرکز صداوسیمای استان گلستان، در آغازین ساعات جنگ اخیر، با روحیهای عمارگونه و با همت انقلابی، نقشی مؤثر در جهاد تبیین ایفا نمود و نشان داد که رسانه میتواند همچون سنگری مستحکم در برابر تهاجمات دشمن عمل کند.
او افزود: دشمنان انقلاب اسلامی که تاب تحمل صدای حقطلبی ملت ما را ندارند، بارها تلاش کردهاند تا این رسالت مقدس را مورد هجمه قرار دهند؛ همانگونه که در طول تاریخ، بزرگان و شخصیتهای انقلابی همچون شهید مطهری، شهید بهشتی و شهید رجایی را از ما گرفتند.
محمدزاده با تشکر از زحمات همه مسئولان و دستاندرکاران صداوسیما به ویژه مدیرکل مرکز گلستان گفت: ستاد امر به معروف و نهی از منکر با همت جمعی از دلسوزان توانسته است در سطح کشور به جایگاهی شایسته دست یابد و رتبه دوم کشوری را کسب کند. این موفقیت نتیجهی همدلی و تلاش جمعی همهی افرادی است که با روحیهای انقلابی و با تکیه بر رهنمودهای رهبر معظم انقلاب اسلامی، در مسیر تحقق جهاد تبیین گام برمیدارند.
حجت الاسلام سید تقی سادات مزنگی هم در این نشست گفت: علما و مفسرین معتقدند کفر بر دو قسم است، کفر اعتقادی و کفر عملی، مثلا در کفر عملی فرد اعتقاد دارد حج واجب است، اما آن را انجام نمیدهد.
او افزود: از ابتدای خلقت تاکنون و تا ظهور ولی عصر (عج) پیامبرانی آمدند، جنگهایی شکل گرفت، حتی جنگ هشت ساله و جنگ تحمیلی ۱۲ روزه در کشور ما هم به پایان رسید، اما جنگ تبلیغاتی از روز نخست خلقت تا به امروز متوقف نشده است.
حجت الاسلام قاضوی هم در این جلسه گفت: با نگاه به حادثه کربلا در مییابیم غایت حرکت امام حسین (ع) امر به معروف و نهی از منکر است، افرادی که صاحب تریبون هستند نباید دچار مفاهیم انتزاعی شوند، رنگ و لعاب به آن دهند .
او افزود: انقلاب اسلامی در ادامه انقلاب حسینی شکل گرفته است و قطعا برای اقامه امر به معروف و نهی از منکر.
حجت الاسلام قاضوی ادامه داد: صدا و سیما و رسانه ملی به عنوان آیینه انقلاب اسلامی است و نقشی که صدا و سیما در ۵ دههای که از حیات طیبه انقلاب اسلامی میگذرد ایفا کرده نقش بی بدیلی بوده است.
او افزود: صدا و سیما تمام مفاهیم دینی را در طی این دههها به مردم نشان داده است، امروز با جامعه و نسلی رو در رو هستیم که شاید پذیرای هر موضوعی نباشد، اما این صدا و سیما میتواند الگوسازی کند و از زبان هنر بهره ببرد.
نقش هنر و رسانه در ترویج معارف دینی و اجتماعی
غلامرضا منتظری، استاد دانشگاه و فعال فرهنگی هم در این جلسه با اشاره به جایگاه هنر و رسانه در تقویت بنیانهای فرهنگی جامعه، بر ضرورت استفاده هوشمندانه از ظرفیتهای هنری و رسانهای برای ارتقای بینش عمومی تأکید کرد.
وی با بیان اینکه «عقل ریشه در فطرت انسان دارد» گفت: هنگامی که فطرت انسان ناپسندی رفتاری را تقبیح میکند، این امر زمینهای برای پذیرش منطقی و درونی ارزشهای دینی و اخلاقی فراهم میآورد. پیوند دادن عقلانیت با فطرت میتواند به غنای فرهنگی و اجتماعی جامعه کمک شایانی کند.
این استاد دانشگاه ادامه داد: در روانشناسی میان کشش و کوشش رابطهای مستقیم وجود دارد؛ اگر کششی وجود نداشته باشد، کوششی هم شکل نخواهد گرفت. هنر میتواند این کشش را ایجاد کند و پیامهای دینی و اخلاقی را در قالبی جذاب و اثرگذار به مخاطبان منتقل سازد.
منتظری با انتقاد از برخی شیوههای تبلیغی غیرکارآمد خاطرنشان کرد: در تبلیغات فرهنگی نباید صرفاً به بیان دستوری و مستقیم بسنده کرد. به جای آن باید با زبان هنر، ادبیات و نمایش، معارف الهی را به گونهای ارائه کنیم که برای مخاطب دلنشین و پذیرفتنی باشد. این تغییر رویکرد میتواند اثرگذاری پیامها را چندین برابر کند.
مهدیه شاهینی کارشناس مسائل فرهنگی هم در این جلسه گفت: با عنایت به ظرفیتهای گسترده رسانه ملی، بهویژه سازمان صدا و سیما، میتوان در حوزه امر به معروف و نهی از منکر کارکردهای بسیار مؤثری تعریف و اجرا نمود.
او افزود: صدا و سیما میتواند نقش برجستهای در گفتمانسازی فرهنگی و اجتماعی ایفا کند. امر به معروف و نهی از منکر، پیش از آنکه یک تکلیف فردی باشد، مسئولیتی اجتماعی و مردمی است. از این رو، رسانه ملی میتواند نگرش عمومی را نسبت به این فریضه الهی اصلاح نماید تا از شکل تحمیلی و بعضاً آزاردهنده آن فاصله گرفته و به اقدامی دلسوزانه، محترمانه، خیرخواهانه و سازنده تبدیل شود.
پایین محلی فعال فرهنگی هم در این جلسه با اشاره به مقاومت ملت ایران در برابر استکبار جهانی، بر ضرورت بهرهگیری هرچه بیشتر از ظرفیت رسانه ملی در بازتاب ارزشهای اسلامی و حماسه اربعین تأکید کرد.
وی با یادآوری پیامهای عاشورا گفت: قیام امام حسین (ع) و یاران وفادارش نه تنها یک رویداد تاریخی، بلکه یک جریان زنده و الهامبخش برای همه آزادگان جهان است. مقام معظم رهبری نیز تأکید دارند که در حرکت امام حسین (ع) سه عنصر اساسی مغفول مانده است: منطق و عقلانیت، حماسه و عزت، و عاطفه. صدا و سیما باید این سه بعد را به درستی به جامعه معرفی کند.
او با تأکید بر جایگاه امر به معروف و نهی از منکر در فلسفه قیام عاشورا خاطرنشان کرد: امام حسین (ع) خود تصریح کردهاند که برای احیای ارزشهای دین جدشان قیام کردهاند. امروز نیز اگر این فریضه در جامعه درست تبیین نشود، به فراموشی سپرده خواهد شد. صدا و سیما رسالت دارد با ارائه برنامههای فرهنگی و تربیتی، این آموزهها را با زبانی منطقی، عاطفی و همراه با عزت برای مردم بازگو کند.
وی با قدردانی از عملکرد رسانه ملی در پوشش حوادث و وقایع اخیر گفت: صدا و سیما در شرایط دشوار و حساس، توانسته است با اطلاعرسانی دقیق و هوشمندانه، مردم را هوشیار و آماده نگاه دارد. این اقدام، نشاندهنده جایگاه بیبدیل رسانه ملی در پاسداشت ارزشهای انقلاب و تقویت روحیه ولایتپذیری ملت ایران است.
نقش محوری رسانه در تبیین واقعیتها و تقویت انسجام اجتماعی
آقای گرایلی یکی از اساتید و فعالان فرهنگی در این نشست گفت: رسانه، بهویژه صدا و سیما، میتواند همانند یک منبر الگوساز عمل کند و شرایط لازم را برای معرفی صحیح ارزشها و تقویت انسجام اجتماعی فراهم آورد.
وی افزود: یکی از مهمترین ویژگیهای رسانه، بهلحظه بودن و سرعت در انعکاس اخبار است. اگر رسانههای داخلی نتوانند خبرهای مثبت و حیاتی را در زمان مناسب منتشر کنند، مرجعیت خبری به دست رسانههای بیگانه خواهد افتاد. تجربه جنگ تحمیلی ۱۲ روزه نشان داد که نقش صوتی و تصویری رسانه ملی تا چه اندازه در روشنگری و هدایت افکار عمومی تأثیرگذار است.
این استاد دانشگاه با اشاره به ضرورت شناسایی اولویتهای فرهنگی و اجتماعی هر عصر تأکید کرد: امروز انسجام و پرهیز از هرگونه رفتار یا گفتار تفرقهانگیز، یکی از مهمترین معروفهای زمانه ماست. همچنین تبعیت از ولایت، حضور آگاهانه در صحنه و شجاعت در دفاع از ارزشها، باید به عنوان برجستهترین معروفهای امروز به جامعه معرفی شوند.
وی در ادامه به نمونههایی از این ارزشها اشاره کرد و گفت: شجاعت بانوان فرهیختهای همچون خانم امامی، که با کلام و حضور اثرگذار خود توانستهاند پیام انقلاب اسلامی را در سطح جهانی معرفی کنند، مصداق بارزی از نقشآفرینی زنان ایرانی در عرصه مقاومت و دفاع از ارزشهاست.
این فعال فرهنگی ضمن یادآوری تجربیات گذشته در اتاقهای فکر رسانهای خاطرنشان کرد: ضروری است گروهی اندیشهورز به طور منظم، معروفها و منکرات هر مقطع زمانی را شناسایی و با زبان هنر و قالبهای نمایشی مناسب به جامعه منتقل کنند.
ضرورت بازنگری در رفتارهای فرهنگی و بهرهگیری صحیح از ظرفیتهای قرآنی
منصوری یکی از فعالان رسانهای گلستان هم بر لزوم متوازنسازی رفتارها و استفاده صحیح از ظرفیتهای دینی و رسانهای تأکید کرد.
وی با بیان اینکه گاه رفتارهای ما در حوزه فرهنگ بهصورت نامتوازن و محدود به یک قشر خاص جلوه داده میشود، افزود: این در حالی است که موضوعات فرهنگی، مسائلی ساختاری و کلان هستند و نمیتوان آنها را صرفاً به یک گروه خاص تقلیل داد. متأسفانه همین نوع برخورد را در برخی مکاتب اقتصادی نیز شاهد بودهایم.
منصوری با اشاره به مسئله قوانین بازدارنده در حوزه مقابله با منکرات تصریح کرد: با وجود آنکه قوانین متعددی برای پیشگیری از منکرات تصویب شده، اما در مرحله اجرا توفیق چندانی حاصل نشده است. ضروری است که این قوانین بهدرستی عملیاتی شوند تا بتوانند نقش بازدارنده خود را ایفا کنند.
وی در ادامه به سستی افکار عمومی در مواجهه با شبهات اشاره کرد و گفت: جامعه امروز، بهویژه جوانان، با شبهات متعددی مواجه هستند که باید با رویکردی منطقی و اقناعی به آنها پاسخ داده شود. بیتوجهی به این موضوع، آسیبهای فکری جدی در پی خواهد داشت.
این فعال رسانهای همچنین قرآن کریم را غنیترین منبع فکری برای جامعه در ابعاد مختلف دانست و تأکید کرد: در حوزه امر به معروف و نهی از منکر باید به راهبردهای قرآنی توجه بیشتری شود. قرآن نخستین راهبرد را در معرفی پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت (ع) قرار داده است. امام صادق (ع) نیز میفرمایند: مردم را با اعمال و رفتار خود دعوت کنید، نه فقط با سخنرانی. آنچه بر رفتار فرد منطبق باشد، بیش از هر سخنی تأثیرگذار است.
وی با بیان اینکه یکی از آسیبهای کنونی غفلت از عمل به تعالیم دینی است، افزود: اعتمادسازی رسانه ملی، بهویژه صدا و سیما، در طول سالهای دفاع مقدس و پس از آن نقش مهمی در تقویت انسجام ملی ایفا کرده است، اما در برخی حوزهها این ظرفیت بهطور کامل مورد بهرهبرداری قرار نگرفته است.
ضرورت بازنگری در شیوههای معرفی معروف و منکر با بهرهگیری از ظرفیت هنر و رسانه
حاجیلری استاد دانشگاه در این نشست، با تأکید بر اهمیت روشهای ارائه مفاهیم دینی و اجتماعی، گفت: برای معرفی معروف و منکر نباید صرفاً به بیان مستقیم یا کلی بسنده کرد؛ بلکه باید از شیوههای هنری و علمی تأثیرگذار بهره گرفت تا پیام بهدرستی در ذهن مخاطب نقش ببندد.
وی افزود: روش انتقال مطالب، نقش تعیینکنندهای در فهم مخاطب دارد. تفاوت بسیاری میان سخنرانی صرف و ارائه تطبیقی یا مقایسهای وجود دارد. همانگونه که در کلاسهای دانشگاهی، مقایسه تطبیقی میان دو کشور میتواند دانشجو را به درک درست برساند، در معرفی معروفها نیز باید از شیوههایی استفاده شود که اثرپذیری بیشتری در جامعه ایجاد کند.
حاجیلری با اشاره به ضرورت برنامهریزی برای انتخاب شیوههای مناسب معرفی معروفها خاطرنشان کرد: لازم است گروههای پژوهشی ویژهای تشکیل شوند تا برای هر موضوع، متدی مشخص طراحی کنند و سپس آن را به مرحله اجرا برسانند. همچنین، چهرههای هنری و رسانهای که به معرفی معروف یا مقابله با منکر میپردازند، پیش از هر چیز باید خود عامل به آن باشند؛ چرا که عدم انطباق گفتار و رفتار، پیام را بیاثر میکند.
رسول شکرینیا، مدیرکل صدا و سیمای گلستان هم در این نشست گفت: حمله به ساختمان سازمان صدا و سیما، لکه ننگی است که تا ابد بر پیشانی صهیونیستها و حامیان آمریکاییشان خواهد ماند. برای نخستینبار در تاریخ جنگهای معاصر، یک سازمان رسانهای در حال فعالیت زنده مورد هدف قرار گرفت؛ چراکه دشمن تاب تحمل صداقت، صراحت و اثرگذاری رسانه ملی را نداشت. این اقدام، بهروشنی نشان داد که قدرت رسانه جمهوری اسلامی، توانسته است مغز دشمن را آشفته سازد.
او افزود: در این چهل روز، بیش از ۱۵ هزار دقیقه برنامه تبیینی تولید و پخش شد؛ آن هم در شرایطی که همزمان ایام محرم را پشت سر میگذاشتیم و بیخوابی و خستگی طاقتفرسا، مانع از خدمت صادقانه همکاران ما نشد.
شکری نیا ادامه داد: چند روز پیش نیز در محضر رهبر معظم انقلاب، توفیق دیدار داشتیم. دیداری که همه خستگیهای این ایام را از تن زدود. محبت و اعتماد مردم به ایشان، پس از این رویدادها بیش از پیش نمایان شد و این، نشانه انسجام و سرمایه اجتماعی عظیمی است که دشمنان انقلاب اسلامی را سخت نگران کرده است.
مدیرکل صدا و سیمای گلستان گفت:امروز بیش از هر زمان دیگری باید قدردان این سرمایه اجتماعی باشیم و با پاسداری از خون شهیدان، حرمت ایران اسلامی و آرمانهای امام و رهبری را پاس بداریم. هر یک از همکاران صدا و سیما در گلستان و سراسر کشور، مجاهدانی حقیقی هستند که با ایمان، تخصص و فداکاری، از مرزهای رسانهای نظام مقدس جمهوری اسلامی دفاع میکنند.
اتراچالی، مشاور استاندار هم در این نشست گفت: نقش رسانه ملی در بازتاب واقعیتهای جامعه بسیار تعیینکننده است. انصاف ایجاب میکند که خدمات و ایثارگریهایی که ستون فقرات فرهنگی و دفاعی کشور را شکل دادهاند، به درستی معرفی شوند.
وی افزود: فرصتهای بزرگی در اختیار نظام قرار گرفته است که اگر بهموقع مورد بهرهبرداری قرار گیرد، میتواند سرمایهای عظیم برای آینده کشور باشد. همانگونه که رهبر معظم انقلاب بارها تأکید فرمودهاند، بحرانها میتوانند به فرصتی برای رشد و تقویت باورهای عمومی تبدیل شوند.
اتراچالی با اشاره به نقش چهرههای برجستهای، چون شهید حاج قاسم سلیمانی تصریح کرد: این شخصیتها ستونهای استوار دفاع و عزت کشور بودهاند و معرفی درست آنان میتواند برای نسل جوان الهامبخش باشد. همانگونه که امام خمینی (ره) و رهبر معظم انقلاب بر وحدت و رفاقت در مسیر الهی تأکید کردهاند، امروز نیز تداوم این خط فکری برای آینده کشور حیاتی است.
وی با تأکید بر ظرفیتهای رسانه ملی ادامه داد: صدا و سیما میتواند با بهرهگیری از ابزار هنر، واقعیت جامعه را بهدرستی منعکس کند و امید را در نسل جوان تقویت نماید. آنچه امروز میتواند کشور را نجات دهد، تبعیت از ولایت و فرمان امام است؛ موضوعی که رهبر معظم انقلاب بارها بر آن تأکید داشتهاند.
در پایان این نشست از زحمات مدیرکل صدا و سیمای گلستان قدردانی شد.