مطالعه‌ای روی بیش از ۵۰۰ دانش‌آموز نشان داد کودکانی که در یک برنامه‌ ۶ هفته‌ای مبتنی بر لگو شرکت کردند، در مقایسه با هم‌کلاسی‌هایشان، پیشرفت قابل‌ اندازه‌گیری‌ای در تفکر فضایی و ریاضی داشتند.

به گزارش مشرق، برای والدین و معلمانی که از روش‌های سنتی آموزش ریاضی ناامید شده‌اند، این پژوهش شواهد قانع‌کننده‌ای ارائه می‌دهد که فعالیت‌های جذاب و دست‌ورزی می‌تواند منجر به بهبود واقعی عملکرد درسی شود.

به نقل از اس‌اف، یک گروه پژوهشی به رهبری دکتر «امیلی فارن» از دانشگاه سوری، برنامه‌ای طراحی کردند که در آن کودکان به جای تکیه بر تمرین‌های تکراری و کاربرگه‌های ریاضی، دو بار در هفته و هر بار به مدت ۳۰ دقیقه با استفاده از دستورالعمل‌های تصویری، مدل‌هایی از لگو ساختند.

هر جلسه، روال مشخصی داشت: کودکان ابتدا یک ویدئوی کوتاه تماشا می‌کردند که داستانی با موضوع خاصی معرفی می‌کرد. سپس به‌صورت انفرادی کار می‌کردند تا حداکثر ۶ مدل لگویی را با استفاده از راهنمای تصویری گام‌به‌گام بسازند.

دقت از سرعت مهم‌تر بود و کودکان هر مدل را بعد از اتمام، خراب می‌کردند تا مدل بعدی را بسازند.

برای آمادگی، معلمان دوره آموزشی دیدند که در آن توضیح داده می‌شد تفکر فضایی چگونه به یادگیری ریاضی کمک می‌کند. همچنین، کارت‌هایی حاوی جملاتی کمکی به آن‌ها داده شد تا به کودکان کمک کنند تصویرسازی ذهنی داشته باشند.

برای مثال: قبل از اینکه شروع کنی، می‌تونی مدل لگوی خودتو توی ذهنت ببینی؟ می‌تونی قطعه رو توی ذهنت بچرخونی تا تصمیم بگیری کدوم طرفش باید بالا باشه؟

این جلسات، با حدود یک‌چهارم از زمان کلاس ریاضی معمول بچه‌ها در طول دوره جایگزین شد. از میان ۴۰۹ کودکی که این برنامه‌ را کامل کردند و ۱۰۴ کودک گروه کنترل که آموزش معمولی دیدند، آن‌هایی که با لگو کار کردند پیشرفت معناداری در توانایی چرخاندن ذهنی اشیاء نشان دادند. این مهارت یعنی تصور اینکه شکل‌ها وقتی بچرخند چه شکلی می‌شوند، بخشی کلیدی از تفکر فضایی است.

آن‌ها همچنین عملکرد بهتری در آزمون‌های ریاضی داشتند، به‌ویژه در بخش‌هایی که شامل هندسه و حل مسئله بود.

زمانی که کودکان با اشکال، نمودارها یا کسرها کار می‌کنند، به تصویرسازی فضایی متکی هستند، مهارتی که ظاهرا برنامه لگویی آن را تقویت می‌کند. اما نکته‌ی جالب اینجاست که با اینکه هم چرخش ذهنی و هم نمرات ریاضی در گروه لگو بهتر شده بود، پژوهشگران دریافتند که پیشرفت در ریاضی مستقیما ناشی از پیشرفت در چرخش ذهنی نبود. به زبان آماری، پیشرفت ریاضی فقط با بهبود چرخش ذهنی توضیح داده نمی‌شود.

ممکن است سایر مهارت‌های فضایی که در این مطالعه اندازه‌گیری نشدند مثل حافظه فضایی یا نگاشت عدد-فضا نیز نقش داشته باشند. امروزه، تفکر فضایی تقریبا به‌طور کامل از برنامه‌های درسی ریاضی در بریتانیا و بسیاری از کشورها حذف شده است.

پژوهشگران معتقدند این، یک فرصت از دست‌رفته است، به‌ویژه با توجه به شواهد روزافزونی که نشان می‌دهد مهارت‌های فضایی، کلید موفقیت در رشته‌های علوم، فناوری، مهندسی و ریاضی هستند. کار با لگو چندین مهارت فضایی را به‌طور هم‌زمان درگیر می‌کند: کودکان قطعات را در ذهن‌شان می‌چرخانند تا آن‌ها را جا بیندازند، اشکال پیچیده را تصور می‌کنند و تصاویر ذهنی را حین ساخت حفظ می‌کنند. این تمرین‌ها مغز را به شیوه‌ای تربیت می‌کنند که تمرین‌های سنتی ریاضی این کار را نمی‌کنند و شاید مهم‌تر از همه اینکه، این برنامه‌ نیازی به ابزارهای پیشرفته یا تجهیزات گران‌قیمت نداشت و فقط قطعات لگو، راهنمایی معلم و زمان برای ساختن نیاز بود.

تنها بخشی که کودکان در آن بهبود بیشتری نشان ندادند، زبان فضایی یعنی توانایی درک و به‌کار بردن کلماتی مثل «بالا»، «زیر»، یا «از میان» بود. پژوهشگران گمان می‌کنند زبان به‌کاررفته در طول جلسات لگو با واژگان آزمون نهایی هماهنگ نبوده است. به‌طور خلاصه: آموزش ریاضیِ بهتر، ممکن است خیلی بیشتر از آنچه فکر می‌کردیم «عملی و دست‌ورزی» باشد.