به گزارش خبرگزاری صداوسیمای مرکز اردبیل، حجت الاسلام سیدرضا قدسی روز سه شنبه در همایش روز خلخال که همزمان با ایام گرامیداشت هفته فرهنگی استان اردبیل و با محوریت بزرگداشت شاعر بزرگ و نامی شهرستان خلخال ملامحمد باقر خلخالی برگزار شد، افزود: اشعار سروده شده آذری برگرفته از فطرت پاک شعرای آذری زبان است و آثار فاخر به جای مانده از اشعار نویسندگان و ادبای آذری افتخار ما هستند.

وی با گرامیداشت یاد و نام و خاطره ملامحمدباقر خلخالی از شعرای پرآوازه و به نام خلخال گفت: فرهنگ و ادب شهرستان خلخال نتیجه تلاش بزرگان فرهنگ و ادب و شعرای این شهرستان همچون حکیم ملا محمدباقر خلخالی است.

فرهنگ خاک نژاد از نویسندگان و محققان خلخال هم در این مراسم با معرفی آثار به جای مانده از ملا محمدباقر خلخالی گفت: این شاعر فرزانه در سال ۱۲۳۸ هجری قمری در روستای قره‌بلاغ خلخال چشم به جهان گشود و پس از سال‌ها تلاش برای فرهنگ شعر ادب آذری و تولید آثار فاخری در زمینه شعر و ادب آذری در سال ۱۳۱۶ هجری قمری دیده از جهان فروبست.

وی اضافه کرد: کتاب‌هایی همچون منظومه ثعلبیه (دیوان فارسی ترکی عربی دست نوشته) نوحه، ادعیه رساله و چندین کتاب دیگر از آثار به جای مانده از این شاعر فقید است.

استاد دانشگاه‌های اردبیل هم در این مراسم گفت: ثعلبیه حکیم محمدباقر خلخالی که در دوره قاجار پدید آمده، تمثیلی از بی‌عدالتی‌های روزگار قاجار و شاهان ایران است که به قلم زیبایی نگارش شده است.

حسین بشیری گیوی اضافه کرد: عهد قاجار، عهد رنسانس تاریخ ایران در عرصه روشنفکری دینی و پیشرفت‌های علمی است که در این مقطع شاهد شکل‌گیری جنبش‌های روشنفکری دینی، فلسفی و ادبی در حوزه‌های مختلف هستیم.

وی افزود: مفاهیم و نماد‌های ثعلبیه منطبق بر سبک زندگی آن دوره است که شاعر با نام بردن از گرگ، روباه و خروس به عنوان طبقات بالا، درباری و توده مردم سعی کرده تا به شکل انتقادی به وضعیت زندگی و بی‌عدالتی‌های این عصر بپردازد.

استاد دانشگاه‌های اردبیل تصریح کرد: حکیم خلخالی به زبان طنز در این اثر سعی کرده تا بررسی جامعه‌شناسی و شیوه زیست و نظام ارزشی حاکم را بیان کرده و بازتابی از جامعه قاجار را نمایان کند.

بشیری گیوی گفت: ثعلبیه مثنوی سمبلیک و تمثیلی است که شاعر سعی کرده طبقه‌بندی‌های اجتماعی را در قالب شخصیت‌های حیوانی بیان کند که گرگ نماد طبقه حاکم، روباه نماد اطرافیان حکومت و طبقه متوسط و خروس نیز نماینده توده مردمی است که در رنج و بی‌عدالتی سرگردان هستند.

وی خاطرنشان کرد: تاریخ اجتماعی عصر قاجار دوره شکل‌گیری تعادل نهاد‌های میان حکومت، روحانیت، بازار و ایلات بوده که خلخالی در این بستر تاریخی با رویکرد انتقادی و آموزشی به بازنمایی زیست جهان فرهنگی در عصر ناصرالدین شاه قاجار پرداخته است.

استاد دانشگاه‌های اردبیل اضافه کرد: او با زبان طنز و سرشار از مثل‌های ادبی جامعه را از منظر طبقات اجتماعی به نقد می‌کشد و شیوه منحصربه فردی را برای آموزش و بیداری فرهنگی ارائه می‌کند.

در این مراسم که در محل سالن اجتماعات دانشگاه آزاد اسلامی خلخال و به همت ستاد برگزاری آیین‌های ملی مذهبی و همکاری اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی این شهرستان برگزار شد، مراسم مختلفی از جمله پخش کلیپ معرفی جاذبه‌های گردشگری شهرستان خلخال شعر سرود اجرا شد.

در این مراسم همچنین از کتاب تاریخ خلخال زرین کهن نوشته ایرج نجف‌پور رونمایی و از شعرا و دست اندرکاران گردآوری آثار ملا محمدباقر خلخالی تجلیل شد.