دفاع مقدس ۱۲ روزه، جنگ پیچیده ترکیبی بود
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، آقایان علاءالدین بروجردی، ابراهیم رضایی و حجتالاسلام وحید احمدی، اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری با موضوع «آخرین تحولات پس از دفاع مقدس ۱۲ روزه»به پرسش ها درباه این تحولات پاسخ دادند. متن کامل این برنامه به شرح زیر است:
سؤال: آقای رضایی آن چه امروز در جلسه گذشت، اهم نکاتی که مطرح شد، دغدغههایی که در میان گذاشته شد؛ چه عناوینی داشت و بیشتر حول چه محورهایی صحبت شد؟
ابراهیم رضایی؛ سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس: اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی امروز با دکتر پزشکیان؛ رئیس جمهور ملاقات داشتن. عمده مطالبی که در این جلسه مطرح شد، حول مسائل ما در حوزه امنیتی، دفاعی و مسأله سیاست خارجی بود. دغدغه تأمین نیازهای ما در حوزه دفاعی برای تأمین امنیت ملی کشور، هم تقویت بنیه دفاعی، هم رسیدگی به وضعیت کارکنان نیروهای مسلح، بخشی از درخواستهای همکاران ما بود. رعایت خطوط قرمز نظام و حفظ عزت و شأن ملت ایران در مذاکرات و همینطور رعایت و اجرای دقیق قانون اخیر مجلس، یعنی تعلیق هر گونه همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی، تأمین امنیت بخشهای مختلف کشور؛ به ویژه شمالغرب و جنوبشرق و استفاده از همه اهرمها برای تأمین امنیت کشور از اهم مطالب و دغدغهها و دیدگاههای همکاران ما بود. دکتر پزشکیان هم صحبتهای امیدوارانهای در این جلسه کردند. ایشان دغدغه مردم را داشتند؛ به قول خودشان، دغدغه امنیت، معیشت و سلامت کشور و یک تحلیلی از جنگ دادند و به محاسبات غلط دشمن اشاره کردند که این که مردم به علاوه نیروهای مسلح، برنامهها و محاسبات دشمن را به هم ریختند. در حوزه سیاست خارجی هم اشاره کردند به برنامههای جدیدی که دولت در دست اقدام دارد برای توسعه ارتباط با همسایگان و تأکید کردند که ما با همین همسایگانمان میتوانیم تحریمها را خنثی کنیم، آنها را دور بزنیم و یک طرحهای جدیدی هم داشتند، تأکید رئیس جمهور هم بر این بود که ما با مردم میتوانیم مسائل و مشکلاتمان را در داخل کشور حل کنیم و مشکلات داریم، اشاره کردند به این ناترازیها و گرفتاریهایی که الان در جامعه داریم و گفتند ما با مردم میتوانیم این مسائل را در داخل کشور حل کنیم. در مجموع قرار شد که این مسائل ما در حوزه دفاعی و نیازها و انتظاراتی که در این زمینه داریم با یک کار مشترک دولت و مجلس انشاءالله به یک وضعیت مطلوب و بهسامانی برسیم.
سؤال: نکته برجستهای که معمولاً در اخبار رسمی منعکس نمیشود، ولی در حاشیه این جلسات ممکن است اتفاق بیفتد، بعضاً از متن هم ممکن است پراهمیتتر باشد، نکته این چنینی در این جلسه و این ملاقات بود که قابل بیان باشد؟
رضایی: دکتر پزشکیان چند بار تأکید کردند اگر مردم را داشته باشیم، دشمن نمیتواند ما را زمینگیر کند. هر چقدر هم که فشار بیاورد. هم ایشان یک اقتداری در مواجهه با دشمن داشتند، ما انصافاً همکاران عزیز ما هم دکتر بروجردی و حاج آقا احمدی در جلسه تشریف داشتند، صلابتی را در ایشان برای ایستادگی جلوی دشمن دیدیم، هم تکیه بر مردم و این مطلب که ما اگر بتوانیم مسائل و مشکلات خودمان را در داخل کشور حل کنیم، محکم جلوی دشمن میایستیم، ما امروز ضعفی در رئیس جمهور برای دفاع از کشور ندیدیم.
سؤال: آقای بروجردی امروز یک بیانیهای از طرف وزارت اطلاعات منتشر شد با عنوان نبرد خاموش با ناتو اطلاعاتی در جنگ تحمیلی ۱۲ روزه، در بخشی از این بیانیه آمده است که جنگ تحمیلی اخیر؛ یک عملیات نظامی محدود با هدف ضربه به قابلیتها و تأسیسات هستهای و دفاعی کشور بلکه یک طرح جنگی تمامعیار از مؤلفههای ترکیبی نظامی، امنیتی، اطلاعاتی، شناختی، اقدامات ایذائی، ترور، خرابکاری، بیثباتسازی، ایجاد آشوب داخلی با هدف براندازی نظام مقدس جمهوری اسلامی و تجزیه ایران بزرگ بود. شاید خیلی از مردم نمیدانستند که در خلال این ۱۲ روز چه اتفاقات مهم دیگری افتاده که حالا، چون خنثی شده، از آن بیاطلاع هستند، بیانیه امروز وزارت اطلاعات نشان میدهد که عمق ماجرا چقدر زیاد بوده و حالا به جهت خنثیسازی، اخبار آن منتشر نشده است. تحلیل شما از این اتفاقی که افتاده چیست، مخصوصاً بیانیهای که امروز وزارت داد؟
علاءالدین بروجردی؛ عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس: واقعیت همین است، یعنی هم جنگ؛ یک جنگ پیچیده ترکیبی بود و هم این که در مقابل ما رژیم صهیونیستی نبود، به نام؛ رژیم صهیونیستی بود ولی آمریکاییها هم حضور حمایتی و مستقیم داشتند، همپیمانان اروپایی آنها؛ انگلیس، فرانسه؛ یعنی در یک کلام ناتو با همه توانمندیهای نظامی، اطلاعاتی و سیاسی خود حضور داشت و محور هم بر این گذاشته بودند که با ین حرکت از دید آنها؛ غافلگیرانه و به شهادت رساندن فرماندهان عالیرتبه، شیرازه امور از هم خواهد گسست و جامعه دچار تلاطم خواهد شد و مردم که به دلایل مثلاً اقتصادی دارای مشکلاتی هستند خواهند پیوست و در مقابل دولت موضعگیری میکنند، به همین دلیل هم آن جمله معروف را نتانیاهو اعلام کرده بود که ما کار خودمان را کردیم، حالا نوبت مردم است.
سؤال: از روز اول این صحبتها میشد که یعنی رژیم صهیونیستی این نقشه را داشته، ولی امروز یک بخشی از برنامه عملیاتی رژیم را منتشر کردند که از بعد از زدن زندان اوین بنا بود این اتفاق یا اتفاق دیگری، خیلی مشخص و عملیاتی برخی از آن روشن شد؟
بروجردی: آنها تمام گروهکهای ضدانقلاب را از پژاک، منافقین و همه را به خط کرده بودند، قبل از آغاز عملیات، جلسات هماهنگی هم بین اینها و سرویسهای اطلاعاتی دشمن تشکیل داده بودند که در شرایط ویژهای ورود پیدا کنند، یعنی شما اگر از مسئولین امور مرزی ما و نظامیهایی که مسئولیت امروز مرز را دارند سؤال بفرمایید، آنها دقیقاً این آمادهسازی برونمرزی و ورود به داخل کشور را به عنوان برخی از برنامه عنوان میکنند و به همین دلیل هم اینها سعی کردند اضافه بر این که چهرههای برجسته نظام را در بعد نظامی به شهادت رساندند، افراد و شخصیتهای رده یک سیاسی را هم بزنند و رعب و وحشت ایجاد کنند. دانشمندان را زدند، مردم عادی را به همین صورت، واقعاً ترکیبی بود و حتماً این کار یک کاری نبود که مثلاً دو سه ماه پیش تصمیمگیری شده باشد، یک کار گسترده درازمدت که بخشی از آن؛ آن کار ابلهانه ترامپ بود که طی نامه رسمی رئیس کشور به محضر مقام معظم رهبری درخواست ملاقات و مذاکره با ایران میکند، آقای عراقچی نامه را تحویل میگیرد بر اساس این که مذاکره راهی است برای برونرفت از بحران، پذیرفته شد، شورای عالی امنیت ملی و در آستانه دور ششم؛ عملیات نظامی شروع میشود. مثلاً به عنوان یک حرکت فریب و تأثیرگذار در این تحولات انتخاب شده بود. این که گفته میشود جنگ؛ جنگ پیچیده ترکیبی است، یعنی تمام ابعاد و احتمالاتی که میتواند تأثیرگذار باشد در بههمریختگی جامعه و در نهایت از دید آنها مثلاً یک تغییر اساسی در ایران، عملیاتی کردند و شکست خوردند و به فضل الهی ما به راحتی از این مرحله عبور کردیم.
سؤال: آقای احمدی یکی از موضوعاتی که در جلسه امروز هم با رئیس جمهور در میان گذاشته شد؛ بحث کریدور زنگزور بود، چه مباحثی آنجا مطرح شد؟ واکنش جمهوری اسلامی ایران به این واقعه چیست و آیا باید نگران باشیم بابت اتفاقاتی که آنجا میافتد یا نه؟
حجتالاسلام وحید احمدی؛ عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس: باید به مسأله از چند بعد توجه کرد؛ یک موقعی مبحثی است در بحث کشورهای منطقه و همسایگان، نگاه خاص خود را دارد. به عنوان یک معبر به آن نگاه کنند، یک بحث دارد. مبحثی که دیگران بخواهند در این جا حضوری داشته باشند و موجبی باشد برای فشار بر کشورهایی مثل ایران؛ این صورت خاص خود را دارد. این موضوع مطرح شد که چنین بحثی هست و احتمالاتی که وجود دارد، اما موضع جمهوری اسلامی ایران؛ موضع مشخصی است، قطعاً جمهوری اسلامی ایران تحت هیچ شرایطی اجازه تغییر وضعیت را نخواهد داد و بنابراین دیگران هم این موضع را میبینند و میدانند و من فکر نمیکنم الان هم در شرایط موجود بنا به مسائلی که در منطقه وجود دارد، این کار بتواند انجام بگیرد.
سؤال: ولی اخباری منتشر میشود مبنی بر تحرکات، آمادهسازیها؟
حجتالاسلام احمدی: قطعاً هست، این مباحث را مطرح میکنند، بخشی از این مسائل به اعتقاد من، برای ایجاد فشار و مباحث روانی است و بخشی از این مسائل؛ مسائلی است که طرح میکنند تا ببینند در لوای طرح این مسائل، موضع کشور و منطقه به چه کیفیت است. جمهوری اسلامی ایران که موضع مشخصی دارد، برای روسیه مسأله مهم است؛ موضع مشخصی دارد و موضع خود را اعلام کرده و همچنین کشورهای دیگر. به هر حال آن چه مهم است؛ این اجازه را کشورهای منطقه و جمهوری اسلامی ایران نخواهند داد که تغییراتی در موقعیت جغرافیایی منطقه به وجود بیاید.
سؤال: این اخبار محرمانهای که در خبرها میگوییم محرمانه است یا هر چیز دیگر، فاش شود، محرمانه نمیتواند باشد؛ توافقی که بین آمریکا، ارمنستان و آذربایجان است و آن اجاره مثلاً صد ساله کریدور از سمت آمریکاییها آیا صحت دارد و اگر دارد، صرفاً برای سنجش واکنش ماست؟
حجتالاسلام احمدی: قطعاً مباحثی که همیشه مطرح میشود، این مسائل ابعاد مختلف و موضوعات متنوعی به خود اختصاص میدهد و این طور نیست که بگویم به همان طرحی که مطرح میکنند، همان طرح اتفاق میافتد، ممکن است گاهی مسألهای را در جایی مطرح کنند، برخی از واکنشها را ببینند و برخی از احتمالات را مورد بررسی قرار دهند تا بر اساس آن، روی اقتضائات جدید و تصمیمگیریهای جدید کار کنند. آن چه مهم است؛ بحث کشورهای منطقه است، اولاً برخی از این کشورها، کشورهایی نیستند که بتوانند آن اثرگذاری کامل روی این مسأله در رابطه با همکاری با آمریکاییها داشته باشند. کشورهایی که مهم هستند در منطقه و اثرگذار هستند؛ یکی جمهوری اسلامی ایران است، یکی روسیه است و آن کشورهایی مثل آذربایجان و ارمنستان هم بدون ملاحظات این کشورها باز نمیتوانند تصمیمگیریهای فارغ از این مجموعهها بگیرند برای همکاری خاص با آمریکا، بنابراین چیزی نیست که بگوییم صرف اخباری که وجود دارد، این اخبار میتواند منشأ و مبنای تحیل قرار بگیرد. موضع جمهوری اسلامی ایران کاملاً در این راستا معین و مشخص است و تحت هیچ شرایطی اجازه تغییر این کار را نخواهد داد.
سؤال: به نظر شما احتمال درگیری در آن منطقه وجود دارد؟
حجتالاسلام احمدی: به هر حال بستگی دارد که منافع ملی ما اگر چنانچه آسیب ببیند، قطعاً جمهوری اسلامی ایران در دفاع از منافع ملی خود حتماً اقدامات لازم را خواهد داشت.
سؤال: آقای رضایی چرا برای ما زنگزور مهم است؛ یعنی ما اصرار میکنیم و حاج آقا محکم میگویند که اگر منافع ملی ما تهدید شود، ما ابایی نداریم که از این منافع بخواهیم در هر شرایط و هر سطحی دفاع کنیم؟ این کریدور زنگزور بین ارمنستان که این طرف آذربایجان و آن سمت نخجوان؛ اهمیت آن برای ما چیست؟
رضایی: اولاً ارمنستان همسایه ماست و شریک راهبردی ماست، ما همیشه بهترین ارتباطات را با ارمنستان هر دولتی بر سر کار بوده، داشتیم. به نوعی میشود گفت دروازه رابط بین جمهوری اسلامی ایران با قاره اروپاست و اگر آن چه در محافل میگویند، البته آذربایجانیها و به تعبیر بعضیها؛ آذربایجان شمالی اظهارت متناقض و متفاوتی دارند حداقل در گفتوگو با مسئولین ما از این حرفها نمیزنند، اما آن چه در محافل ادعا میکنند، اگر اجرایی شود، ما یک همسایه خود را از دست میدهیم و در واقع ژئوپلتیک منطقه تغییر پیدا میکند و این خلاف منافع ملی ماست. ما همین الان یک حجم تجارتی با ارمنستان داریم، بهترین روابط را هم با دولت و هم ملت ارمنستان داریم. در داخل کشور خودمان هموطنان ارمنی داریم که به نوعی هوادار و حامی آن کشور هستند، چرا ما باید یک همسایه خود را از دست بدهیم و از طرف دیگر با توجه به دستهای پشت پردهای که از تحرکاتی که از صهیونیستها دارند، ادعاهای نوعثمانیگری که در منطقه مطرح میکنند که اینها یکپارچه شوند و این استان سیام که استان هممرز با ماست اگر از دست برود، اگر این حاکمیت این کریدور از دست ارمنستان خارج شود، بر خلاف منافع ملی ماست.
سؤال: موضع خود ارمنستان چیست؟
رضایی: الان دولت مستقر در ارمنستان یک ضعفهایی دارد و ما در گذشته هم دیدیم که توان کافی را برای دفاع از آن جا نداشته. موضع ارمنستان و موضع ما تا امروز یکی است و تفاوتی نکرده، موضع خیلی از کشورها حتی این کشورهای اروپایی مثل فرانسه هم که ما در جاهای دیگری تعارض داریم، باز آنها با ما همموضع هستند در این موضوع، اما یک پیچیدگیهایی دارد و یک حامیان پشتپردهای هم کشور آذربایجان دارد که ما هم اصل حرفمان این است که مسائل این منطقه و منطقه قفقاز را خود خودیها و بومیها باید حل کنند، قدرتهای دیگر نباید بیایند در این مسائل دخالت کنند. دخالت آنها هم در این سالها تولید بحران و مسأله کرده و مانع حل مسائل شده، اگر مسأله را به خود کشورهای حوزه قفقاز بسپارند، به نظرم حل شدنی است اگر دیگران تحریک نکنند و سلاح ندهند به برخی از این کشورها، اگر دیگران دخالتی در موضوع نکنند، مسأله قابل حل است.
سؤال: رئیس جمهور امروز موضعشان چه بود راجع به زنگزور؟
رضایی: موضع رئیس جمهور؛ موضع جمهوری اسلامی ایران است، اما یک دیدگاهی دارند و خلاقیتهایی ایشان در سیاست خارجی داشتند در رابطه با مسائل ما با افغانستان یا آذربایجان. وقتی هم این مسأله مطرح شد، ایشان نگاهشان این است که ما با کشورهای همسایه و به قول خودشان؛ برادران مسلمانمان باید یک تعامل دیگری داشته باشیم و راحتتر و به تعبیر مضمون؛ خارج از این چارچوبهای دیپلماتیک وارد شویم و تعامل داشته باشیم. ایشان معتقدند که ما با گفتوگو، صحبت و مذاکره با این کشورهای همسایه ازجمله آذربایجان میتوانیم مسائلمان را حل کنیم. یک اشارهای هم کردند به این که ما در تعاملی که در دولت ایشان با کشور آذربایجان شده، سفارتخانهها بازگشایی شده، خط هوایی برقرار شده، ارتباطات بین دو کشور هم بهتر از گذشته شده و گفتند ما با ادامه این تعاملات میتوانیم به یک توافق مطلوبی برسیم.
سؤال: آقای بروجردی این از همه مهمتر است که بدانیم مجلس، کمیسیون امنیت ملی و دولت به اندازه کافی موضوع مرز ما با ارمنستان را رصد و پایش میکنند، یعنی حساسیت بسیار بالا مورد توجه قرار میگیرد، یعنی در همین سطح اتفاق میافتد، درست است؟
بروجردی: بله حتماً به همین صورت است، چون تغییر جغرافیای سیاسی منطقه و کم کردن نکتهای که آقای رضایی هم اشاره کردند یکی از کشورها از ۱۵ کشور همسایه؛ مسأله بسیار مهمی برای ماست، به همین دلیل هم در بالاترین سطح هم با آقای پوتین و هم با آقای اردوغان بیش از یک بار تا آن جا که خاطرم هست در مذاکرات رسمی در جمهوری اسلامی ایران صریحاً گفته شده، یعنی آنها موضع ما را میدانند، پدیده جدیدی که فکر کنم سفیر آمریکا در ترکیه عنوان کرده اخیراً که اینها میخواهند شرکتی را در اختیار شرکت آمریکایی بگذارند که مثلاً به عنوان یک کریدور اقتصادی از آن استفاده و سرمایهگذاری کند که دیگر باز بد و بدتر میشود، یعنی باز آمریکاییها هم بخواهند….
سؤال: یعنی این شرکتهای خصوصی در غزه هم فعال هستند؟
بروجردی: بله، یعنی این وضعیت را باز بدتر میکند؛ یعنی به نظرم به لحاظ عملیاتی نیازمند دیپلماسی رسمی فعالتری در همین مقطعی که شاید یک هفتهای هست دوباره تب آن بالا گرفته و بیشتر مطرح شده هستیم که هم با ارمنستان شاید روزهای اول جنگ تحمیلی ۱۲ روزه بود که آقای پاشینیان را ترکها دعوت کردند و ایشان به ترکیه رفت، در آن جا خبرهای این گونه داده شد که مثلاً با ایشان هم مطرح و توافق کردند که ما این را هم دنبال کردیم.
سؤال: این توافق به نظر شما هم خبرش خیلی موثق نیست؟
بروجردی: به نظر میرسد نه فقط موثق نباشد، بلکه خلاف این باشد، یعنی من خود دنبال کردم که آیا تغییری در موضع ارمنستان داده شده؟ گفتند نه، آنها بعد از این مرحله هم کماکان نظر قبلی خود را مبنی بر مخالفت دارند، منتها تحرک جدید ما در این مقطعی که موضوع داغ شده، به نظر من ضروری است هم با آذربایجان، هم با روسیه، هم با ارمنستان هم با ترکیه، یعنی این موضعمان را یک بار دیگر با جدیت مطرح کنیم، قطعاً خط قرمز ماست. نکتهای که آقای احمدی اشاره کردند؛ به قول علما «بَلَغَ ما بَلَغ» یعنی وقتی بخواهد وارد مرحلهای شود که در امنیت ملی و خط مرزی ما به عنوان همسایه و همسایگی با ارمنستان تغییری بخواهد ایجاد کند، طبیعتاً ما هم بر اساس منافع ملی، از همه ابزارهای خود استفاده خواهیم کرد.
سؤال: به لحاظ امنیتی وضعیت ما در مرزهای شرقی، شمال و جنوب الان چطور است؟
بروجردی: در مجموع خوب است، یعنی شما اگر این را حساب کنید که در این مدت یک کار گستردهای را با گروهکهای غرب انجام دادند؛ مشخصاً اسرائیلیها و آمریکاییها، در شرق هم که باز به همین صورت که اگر از دید آنها این تبدیل شد به یک بحران مثلاً میانمدت و درازمدت، بتوانند ورود بدهند آنها را و شروع به اذیت و آزار کنند، تحرکات اینگونه هست، همین حادثه تلخی که اتفاق افتاد که هر سه تروریست هم به درک واصل شدند، ولی حرکتهای ایذایی این گونه را شاهد هستیم ولی در مجموع در مقابل حجم تحرکات آنها، میزان گروههایی که دستگیر میشوند، توطئههایی که خنثی میشود، چه توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، چه وزارت اطلاعات و خبرش هم معمولاً اطلاعرسانی نمیشود، خیلی بیش از این چند واقعهای است که مثلاً به صورت حرکت ایذایی اتفاق میافتد.
سؤال: در دستور کار کمیسیون؛ این بحث امنیت؛ به ویژه مرزهای شرقی یا مثلاً تقویت بنیه دفاعی، استفاده از تجهیزات نوین در لایحه آتی بودجه چقدر مد نظر خواهد بود؟
بروجردی: ما در کمیسیون همیشه روی مرزها حساسیت ویژه داشتیم، بودجه هنگفتی برای همین انسداد مرز گذاشته شده. در این سفری هم که کمیسیون امنیت ملی به شرق کشور داشت، بازدیدی از عملیات پیشرفت دیوار مرزی صورت گرفت، منتها به نظرم فراتر از کاری که در درون فراتر از کاری که ما در درون میکنیم، کار با همسایگان است، توافق امنیتی با پاکستان داریم.
باید به طور مستمر شش ماه یکبار در سطح معاونین کشور مذاکره کنند، این کار مشترک با همسایگان است.
این بخشی هم وزارت کشور و هم دوستان اطلاعات و سپاه باید فعالتر کنند..
مذاکره با همتاهای خودشان در آن طرف مرز و کار مشترک برای امنیت مرزی.
سوال: تقویت بنیه دفاعی از موضوعات مطرح با آقای رئیس جمهور بود، تقویت بنیه دفاعی به لحاظ بودجه و تامین مالی نگاه ویژهای شود؟
احمدی: آن چه لازم است بودجه دفاعی ما در مقایسه با همسایگان و سایر کشورها اصلا قابل مقایسه نیست، رقم بسیار پایینی است.
بودجههای نظامی و دفاعی کشورها چند ده برابر کشورهای ماست، کمیسیون با توجه به موضوعاتی که وجود دارد روی این موضوع تاکید داشته و دولت را به این مبحث توجه داده است که ما امروز مسئله اصلی برای کشور قبل از هر چیز در کلیات اساسی بحث امنیت است.
امنیت هم با تامین مباحث دفاعی کشور و تامین کسانی که دفاع از کشور را برعهده دارند از جهات مختلف و ابزار و امکاناتی است که برعهده دارند.
یک مسئله اساسی که دوستان ما در کمیسیون مطرح کردند در حضور آقای رئیس جمهور نسبت به این موضوع هم اهتمام داشتند و هم قبول داشتند و هم با این تعبیر که هر آن چه که از دست دولت بربیاید و ما در این راستا قطعا کم نخواهیم گذاشت.
آن چه که مسلم است ما باید نسبت به این موضوع توجه ویژهای داشته باشیم. برای این که اولا کل اطراف کشورما مرزست.
یعنی کشوری است که با ۱۵-۱۶ کشور مرز داریم، طبیعی است که برای دفاع و حفظ مرزها یک مجموعه دفاعی مقتدر با ابزار و امکانات پیشرفته نیازست.
همچنین سایر مسائلی که مربوط به این مجموعه است، باید مورد توجه دست اندرکاران و حاکمان قرار گیرد.
سوال: از موضوعاتی که در حوزه سیاست خارجی پراهمیت است، موضوع مربوط به مسائل هستهای جمهوری اسلامی ایران است که در دیدار با رئیس جمهور قانون تعلیق همکاری با آژانس تاکید شد.
کمیته فنی از سمت آژانس مذاکرات کارشناسی به ایران خواهند آمد و صحبت از اصول کارشناسان فنی در ایران میشود و برخی این قانون تعلیق همکاری با آژانس قلمداد کنند، آیا تاکیدی که در جلسه امروز شد این ماجراست نگرانی از این بابت است یا آیاآن جلسه ارتباطی با آژانس ندارد، چگونه کنار هم مینشیند؟
رضایی: یکی از اختلافات در مجلس با دوستان در دولت سر این مسائل از جمله همین است، ما معتقدیم قانون تعلیق همکاری با آژانس تا مشروط بر شرایطی که در آن قانون آمده است، یعنی تامین امنیت مراکز هستهای و دانشمندان هستهای باید تعلیق شود، هر گونه همکاری به صراحت قانون.
معتقدیم که راه دادن با بازرسانی که یا عناصری که قرار نیست که بروند از مراکز هستهای بازدید داشته باشند یا نظارتی داشته باشند.
نقض آن قانون به شمار میرود، دلیلی هم ندارد ما الان کمتر از دو ماه از جنگ تحمیلی دوازده روز گذشته است و همه میدانیم که مقدمه آن جنگ بهانه آن جنگ برای رژیم صهیونیستی و آمریکا گزارشهای خلاف واقعی بود که مدیرکل آژانس داد و همین طور اطلاعاتی که ما معتقدیم و میدانیم از طریق آژانس در اختیار سرویسهای بیگانه و عناصر بیگانه قرار گرفته است، که آنها به مراکز هستهای ما حمله کردند، خودمان در حال بررسی و برآورد هستیم ما هنوز هم خودمان به یک جمع بندی قطعی نرسیدیم که چقدر خسارت دیدیم.
خسارتهای دیده شده که ممکن است کم یا زیاد باشد، درحال بررسی موضوع هستیم در سازمان انرژی اتمی، لزومی ندارد که کسی به عنوان بازرس یا هر عنوان دیگری از آژانس وارد کشور شود.
سوال: به جمع بندی با دولت رسیدید، این هیئت میآید؟
رضایی: ما مجلس قانون گذار و وضع کننده این قانون نظرمان به دولت به طرق مختلف از جمله هم به رئیس جمهور و دیگر افراد اطلاع دادیم.
سوال: کمیسیون مخالف است و معتقد است که ناقض قانون خواهد بود؟
رضایی: اکثریت اعضا که در جلسات کمیسیون بحث کردیم مخالف است.
سوال: آقای بروجردی نظر شما چیست؟
بروجردی: فرازی از این تعلیق همکاری با آژانس آمد مسئولیت قضاوت راجع به شرایط حفظ امنیت که بشود مبنا برای این که این تعلیق بخواهد یک فرم دیگری هم عمل شود باشورای عالی امنیت ملی است که رئیس جمهور در راس این شوراست.
یعنی فرض بر این است که اگر در این مقطع معاون اول با ورود آقای گروسی به جد مخالف است و این اتفاق نظری است که هم در کمیسیون امنیت ملی داریم و فکر نمیکنم احدی از نمایندگان موافق باشد.
چون یک خیانت تمام عیار هم به ملت ما انجام داد و هم به خود آژانس، حیثیت آژانس از بین برد، بحث این است که کارشناسانی بیایند و مذاکره کنند.
آن را براساس امر مصوب که طبیعتا ما در مرحله تعلیق هستیم، قضاوت در این قانون به عهده شورای عالی گذاشته شدکه آنها در شرایطی که احساس کنند یا قضاوت کنند که مثلا این بعدش دچار خدشه نیست میتوانند مجوز دهند.
این میشود فرع بر آن اصلی که طبیعتا اصل ثابت و مهم برای ماها آن است، من معتقدم که اینها نشان دادند که هیچ اهمیتی برای مرکزی که فعالیت هاش براساس گزارشهای متعدد آژانس صلح آمیز است تحت نظارت آن هاست قائل نیستند.
حتی در این حد که محکوم نکردند، رژِیم صهیونیستی خودسر انجام داد، ترامپ روی حرکتهای ناهنجارش این کار را انجام داد، محکوم که باید بکنند، این نشان دهنده این است که عدم اعتماد به خود آژانس که مدیرکل به عنوان نماد آژانس بین المللی انرژی اتمی است همچنان وجود دارد.
در قانون این قید هم و تبصره گذاشته شده است.
سوال: آقای احمدی بحث مذاکرات با اروپاییها که در سطح معاونین در استانبول یک دور برگزار شد، از روند پیشرفت مذاکرات چیست؟
احمدی: اگر یک قضاوت دقیق و درستی داشته باشیم، پیشینه کار یا به طور خاص با اروپاییها و به طور اخص با تروئیکای اروپاییها با فرانسه و انگلیس است هیچ پیشینه خوبی نیست، مذاکره با اینها همیشه به عنوان ابزاری توجه کردند، جمهوری اسلامی ایران برای این که نشان دهد که از یک منطق و قدرت منطقی و حقوقی برخوردار است هیچ وقت از مذاکره طفره نرفته است.
اینها هیچ وقت نسبت به تعهدات شان و به نتیجه مذاکرات پایدار و پایبند نبودند.
این نگاه کلی نسبت به این موضوع است. در رابطه با این موضوع خاص این عملکردی که این سه کشور به طور خاص درجریان جنگ ۱۲ روزه این بدبینی قطعا بیشتر کرده است و این روند بیشتر آسیب دیده است.
اصرار بر نشست بود، جمهوری اسلامی ایران برای این که بتواند دیدگاهش را مطرح کند و نقائصی که در دیدگاههای اینها بوده است و در تبیین و حقایقی که هر کشوری که حداقل پایبند به مقررات بین المللی خودش وانمود میکند نشان میدهد که تذکر دهند که این توجه نکردید این نشستها با اینها برگزار کرده است و اولین نشست در جمعه گذشته بود.
اینها جنبه مذاکرهای و گفتوگو دارد و روی پایگاههای این.
سوال: تروئیکا اروپا هدفش چیست؟
احمدی: آنها به دنبال این هستند که احساس کردند که در این مقاطع اخیر مذاکرهای با آمریکا شروع کردند، که نمیخواهند این اتفاق برای شان بیافتد و دو این که همان تب و تاب گذشته برای خودشان زنده نگه دارند، بر این اساس گاهی برخی از تهدیدات دنبال میکنند که شاید این توجه ما بیشتر جلب کنند.
تفاهم شده است که مذاکرات استمرار پیدا کند، این مذاکرات با چه مباحثی منتهی شود و به چه جمع بندی برسند، مشخص نیست، ممکن است که بحثهای مختلفی داشته باشند، از جمله به یکی از کارهایی که تاکید کنند، برگشت اسنپ بک باشد و یک خوردهای از این جانب بیایند که مدت این مبحث طولانیتر کنند، این مبحث زمانش در مهرماه تمام میشود، شش ماه یا یک سال دیگر این وضعیت استمرار داشته باشد که ممکن است از پیشنهادات آنها باشد.
سوال: وزیر خارجه فرانسه تهدید کرد که مکانیسم ماشه را فعال میکنیم، فعال شدن مکانیسم ماشه جدی است؟
احمدی: یکی از مباحثی است که بحث شده و تهدید کردند ولی بحث نشده است.
سوال: ممکن است اسنپ بک فعال شود؟
احمدی: اسنپ بک به دنبال فعال کردنش هستند، ولی مبانی حقوقی آن راببینیم شاید در منظر مبانی حقوقی خدشه جدی دارد، باید همه آن قرارداد مورد توجه قرار گیرد، نمیشود بخشی را مورد توجه قرار داد، اولا آمریکاییها خارج شدند و اتحادیه اروپا این سه کشور هیچ کدام از تعهدات شان انجام نداند، کشورهایی که تحت هیچ شرایطی هیچ کدام از تعهدات شان انجام ندادند چه انتظاری دارند.
سوال: این استدلال حقوقی تاثیری بر ماجرا دارد، میگویند شما حق حقوقی ندارید که استفاده کنید؟
احمدی: اگر از منظر حقوقی ببینید این است که عرض شد ولی آیا مجامع بین المللی در اختیار این هاست و به صورت حرفهای عمل نکردند بلکه سیاسی عمل کرده و آن چه خواستند عمل کردند، اگر به آن سمت بروند جمهوری اسلامی ایران حتما اقداماتی خواهد کرد که آنها برای شان قطعا خوشایند نخواهد بود.
سوال: خروج از ان پی تی؟
احمدی: خروج از ان پی تی یکی از این مواردی است، هیچ دستاوردی نخواهد داشت و تروئیکای اتحادیه اروپا اگر روی این مسائل خیلی اصرار داشته باشد و فراتر ازا ین مسائل بحثهایی داشته باشد ممکن است جمهوری اسلامی ایران مذاکرات با اینها قطع کند وقتی کشوری میشینند با هم مذاکره و صحبت میکنند حداقلهایی با طرفها باید قبول داشته باشند.
سوال: در این فضای اسنپ بک و خروج از ان پی تی فکر میکنید خارج شوید؟
رضایی: یک نکته فرمایش حاج آقا بود که اشکالات حقوقی دارد، فعال شدند مکانیسم ماشه یک اشکالش این است که شورای امنیت باید بپذیرد و باید برود در جلسه وزرای خارج پنج کشور.
در واقع بحث شود که آمریکا نیست و این یک سوالی است که هنوز کسی پاسخ نداده است و مسئله بعدی این است که مردم بدانندکه برخی در داخل فضای دیگری ایجاد میکنند ما سال هاست از سال ۹۷ اسنپ بک فعال شده است و از این بدتر اینها نمیتوانند به ما فشاری بیاورند.
اگر اسنپ بک فعال شود میخواهد شش قطعنامه قبلی عملا فعال است و حداکثر تحریم را داریم و یک بشکه نفت به اروپا صادر نمیکنیم، یعنی هم اروپاییها و هم آمریکاییها که قرار است که آن قطعنامهها اجرا کنند الان عملا آنها را اجرا میکنند.
سیاست فشار حداکثری الان برقرارست و جامعه نباید ملتهب شود که اگر اسنپ بک فعال شد چه تاثیری در حوزه اقتصادی ما خواهد داشت.
بدترین گزینه جنگ بوده است که الحمدالله مقاومت و پیروزی ملت ما را در این جنگ دیدیم و از این جهت جای نگرانی نیست و دست ما پرست و ما از موضع قدرت با اینها صحبت میکنیم و آنها شکست خوردند در این جنگ و دست ما خالی نیست، یک گزینه خروج از ان پی تی و درصد غنی سازی اورانیوم و فعال سازی ماشینهای جدید است.
حتی تجدید نظر سیاست جمهوری اسلامی در جنگ اوکراین و گزینههای دیگر در پاسخ به خصومت اروپا فعال شویم و پاسخ دهیم.
سوال: آقای بروجردی؟
بروجردی: در مذاکرات خیلی اصرار کردند که تمدید شود قطعنامه ظرف شش ماه آینده که جمهوری اسلامی و روسها مخالف کردند.
سوال: چرا مخالفت کردید؟
بروجردی: آنها به دنبال این هستند که ما بعد از این ده سال پرونده ما عادی میشود، اینها میخواهند پرونده فعال غیر عادی تحت پوشش قطعنامه را نگه دارند که قطعا به ضرر ماست.
سوال: در این شش ماه چه اتفاقی میافتد و چه امتیازی میگیرند؟
بروجردی: این نشان دهنده تردیدشان است در اسنپ بک، گفتند تا ۲۶ مهرماه ممکن است استفاده کنیم، ما در کمیسیون نظر مجموعه دوستان این است که جاده همکاری دو طرفه است در روابط بین الملل اگر بخواهند استفاده ازا ین اهرم کنند دست ما بسته نیست.
ما دست به مصوبات مان خیلی خوب است و نشان دادیم که میتوانیم متقابلا قطع نامه و مصوبهای را آماده کنیم که اگر دچارا ین اشتباه شدند.
سوال: مقدماتش در مجلس گذاشته شده است و خروج از ان پی تی منظورتان است، آقای متکی اعلام کردند؟
بروجردی: بله آنها اگر بخواهند این اشتباه را مرتکب شوند دلیلی وجود ندارد که ما بخواهیم در این چارچوب با ایشان همکاری کنیم.